Studium przypadku Egzekwowanie opłat drogowych oparte na AI w Polsce

Skuteczne egzekwowanie dla systemu opłat drogowych z płynnym ruchem

W 2021 roku rząd Polski postanowił wdrożyć nowy system poboru opłat, aby zmniejszyć obciążenie personelu i zatory w punktach poboru opłat. W tym celu rząd polski zdecydował się na zapewnienie płynnego poboru opłat: system e-TOLL.

Jest stosowany na wybranych odcinkach autostrad, dróg ekspresowych i krajowych zarządzanych przez GDDKiA (Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad) i dotyczy właścicieli/użytkowników/posiadaczy pojazdów mechanicznych i zestawów pojazdów o dopuszczalnej masie powyżej 3,5 tony. Autobusy są również objęte opłatą bez względu na ich całkowitą masę.

W odróżnieniu od starego systemu, który działał na zasadzie stop-and-go i manualnej kontroli/płatności na stacjach poboru opłat, nowy system opiera się na technologii pozycjonowania satelitarnego. To umożliwia kierowcom płacenie opłat drogowych za pośrednictwem aplikacji mobilnych, między innymi, bez konieczności zatrzymywania się na punktach kontrolnych lub stacjach obsługi.

Chociaż nowa w pełni cyfrowa procedura jest korzystna, ułatwia ominięcie płatności, zarówno celowo, jak i przez przypadek. Problem ten wymagał rozwiązania w postaci niezawodnego systemu egzekwowania opłat, który dostarczałby dokładnych danych do wdrożenia prawidłowego poboru opłat bez zakłócania nowo ustanowionego płynnego ruchu.

Do tego zadania Ministerstwo Finansów w Polsce opracowało specyfikacje opisujące wymagania dla niezbędnego rozwiązania egzekwowania opłat. Urządzenie lub system musiał zapewniać:

Ministerstwo Finansów w Polsce – Krajowa Administracja Skarbowa (KAS)

Krajowa Administracja Skarbowa jest organem państwowym działającym pod nadzorem Ministerstwa Finansów w Polsce.

Głównym celem jest ochrona interesów skarbu państwa oraz unijnego obszaru celnego. KAS odpowiada za pobór podatków, ceł, opłat oraz innych należności niepodatkowych wnoszących się do budżetu państwa. Jednym z kluczowych zadań KAS w Polsce jest pobór opłat za użytkowanie odcinków dróg płatnych poprzez elektroniczny system poboru opłat (e-TOLL). Inspekcja Transportu Drogowego z kolei jest ważnym operatorem kontrolnym w systemie e-TOLL.

Oparte na AI egzekwowanie opłat drogowych i automatyczne rozpoznawanie tablic rejestracyjnych (ANPR)

VITRONIC wspierało Ministerstwo Finansów i KAS, przejmując całą realizację rozwiązań egzekwowania opłat. W tym celu dostawca technologii ruchu zainstalował nową generację swojego TOLLCHECKER, opartego na AI, czujnika opłat drogowych. System przechwytywania pojazdów na podstawie analizy wizualnej, automatycznie odczytuje ich tablice rejestracyjne i przypisuje pojazdy do jednej z 15 zdefiniowanych kategorii.

Systemy egzekwowania opłat drogowych oparte na AI zostały zainstalowane na stałych bramownicach i placach poboru opłat. Oprócz stałego egzekwowania, VITRONIC dostarczył samochody patrolowe wyposażone w Enforcement Bar - w pełni automatyczny i mobilny system rozpoznawania tablic rejestracyjnych (ANPR) - jako mobilne rozwiązanie egzekucyjne.

VITRONIC dostarcza 40 stacji egzekwowania opłat drogowych i 102 zmodyfikowane samochody patrolowe jako mobilne rozwiązania kontrolne

VITRONIC wdrożył systemy egzekwowania elektronicznych opłat drogowych w byłych 21 stacjach poboru opłat zgodnie ze specyfikacjami klienta oraz zajął się budową i wdrożeniem 19 nowych punktów kontrolnych dla Ministerstwa Finansów. Umowa została podpisana w 2021 roku, a projekt został pomyślnie zrealizowany w kolejnych miesiącach.

Dostawa pojazdów była wymagana w ciągu czterech miesięcy. Jednym z pierwszych kroków podjętych przez zespół VITRONIC było przygotowanie prototypów – od nadwozia po wyposażenie i dodatkowe funkcjonalności – w celu zaprezentowania ich klientowi i dopracowania funkcji. Podczas kilku spotkań szczegółowo omówiono wymagania określone w przetargu, a konfiguracja pojazdów została precyzyjnie dostosowana do potrzeb klienta.

Ulepszony przepływ ruchu na odcinkach autostrad z opłatami i zabezpieczone wpływy z opłat

Wdrożenie rozwiązania opartego na technologii GNSS (Globalny System Nawigacji Satelitarnej) w połączeniu z sieciami neuronowymi i nowoczesną technologią ANPR umożliwiło otwarcie bramek na stacjach opłat (na odcinkach autostrad A2 i A4 zarządzanych przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad). Skraca to czas podróży użytkowników drogi, co przekłada się na niższe koszty dla nich. Warto zauważyć również zmniejszenie emisji CO2.

Rozwiązanie wdrożone przez VITRONIC z platformą serwisową bramek ("przejście na wylot") umożliwia sprawną konserwację infrastruktury kontrolnej bez zakłócania przepływu ruchu.

Dzięki wykorzystaniu technologii AI z precyzyjną zdolnością analizy oraz technologii ANPR z najwyższym wskaźnikiem odczytu, powyżej 98% i niemal 100% dla pomiarów odczytywanych przez ludzi, w nowym systemie e-TOLL opłaty można skutecznie egzekwować, uwzględniając wszystkie taryfy.